Od kilku już lat, tradycyjnie w maju, odbywają się w Unieściu k. Mielna międzynarodowe konferencje. Tegoroczna miała szczególny charakter, gdyż obok honorowego patronatu Ministra Sprawiedliwości, współorganizatorem, obok Wielkopolskiego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych, był Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zamiarem organizatorów, było spojrzenie na szeroko rozumianą tematykę probacji z różnych perspektyw, od istotnego wprowadzenia teoretycznego i wynikających z niego postulatów praktycznych zmian systemowych, poprzez porównanie z działalnością kuratorów w innych krajach. Fundamentem tworzonego w Polsce systemu probacji, pozostaje jednak współpraca kuratorów sądowych z innymi instytucjami podejmującymi działania w środowiskach dozorowanych. Dlatego też, wśród uczestników konferencji nie zabrakło przedstawicieli Policji, Służby Więziennej i Pomocy Społecznej.
Uroczystego otwarcia konferencji dokonał Prezes WSKS Piotr Burczyk, witając wszystkich uczestników. W swoim wystąpieniu nawiązał do tematu konferencji, szczególnie akcentując aktualność podejmowanej tematyki.
Przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, sędzia Katarzyna Pawlicka, zwróciła uwagę uczestników na proponowane zmiany w obowiązujących przepisach, związane przede wszystkim ze standardami pracy i usprawnieniem wykonywania kary ograniczenia wolności.
Prezes Sądu Okręgowego w Poznaniu, sędzia Michał Laskowski, w krótkim okolicznościowym wystąpieniu skoncentrował się przede wszystkim na działalności Wielkopolskiego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych, jako jednego z głównych reprezentantów środowiska kuratorskiego w Polsce.
Profesor Wiesław Ambrozik z UAM w Poznaniu, w referacie inauguracyjnym pt. ”Istota i wymiar współczesnej resocjalizacji i readaptacji społecznej”, nawiązał do klasyków polskiej resocjalizacji, zwracając uwagę na specyfikę rodzimej tradycji, która przejawia się również w sferze używanych pojęć. Profesor zaakcentował, że readaptacja społeczna jest niejako ukoronowaniem procesu resocjalizacji. Wiesław Ambrozik wymienił istotne mankamenty tworzonych systemów probacji, totalny charakter placówek resocjalizacyjnych, represyjność, stygmatyzację i ograniczaną wychowawczą rolę instytucji izolacyjnych. Profesor zgłosił istotny postulat potrzeby wsparcia społecznego, akcentując istotną rolę pomocy postpenitencjarnej w pracy z rodzinami ofiar i rodzinami sprawców przestępstw. Zdaniem W. Ambrozika, podstawę procesu readaptacji społecznej skazanych, stanowi kuratela sądowa. Działania kuratorów nie mogą być podejmowane bez istotnego wsparcia służb socjalnych i aktywności środowisk lokalnych. Zdaniem referenta, kuratorzy powinni mieć szczególne kompetencje integracyjne i koordynacyjne, podejmowane działania powinny charakteryzować się wysokim poziomem specjalizacji. Wiesław Ambrozik zwrócił uwagę na konieczność tworzenia struktur pośrednich, przypisując istotna rolę w procesie readaptacji podopiecznych hostelom, metodzie pracy, szczególnie często spotykanej w brytyjskim systemie probacji. Profesor jednoznacznie wskazał na konieczność wprowadzania alternatywnych form pracy z podopiecznymi, szczególną rolę przypisując działaniom samopomocowym i różnym formom samoorganizowania się byłych przestępców, np. w grupy wsparcia.
Dan Richard Beto ze Stanów Zjednoczonych w swoim referacie „Czego oczekuje od systemu probacji społeczeństwo?”, skoncentrował się na nader rzadko poruszanym problemie oczekiwań społeczeństwa w stosunku do probacji. D. R. Beto zauważył, że jego zdaniem, istotę problemu relacji pomiędzy tworzonymi systemami probacji a społeczeństwem, stanowią dwa elementy: zbyt duża obojętność na poglądy społeczeństwa dotyczące probacji z jednej strony, a brak promocji założeń systemowych w społeczeństwie z drugiej strony. Zdaniem amerykańskiego gościa, społeczeństwo powinno mieć możliwość uczestniczenia w debacie na temat polityki kryminalnej państwa. Podstawę tworzonych systemów probacji, powinna stanowić potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa środowiskom lokalnym, przede wszystkim poprzez koordynację oddziaływań terapeutycznych i profesjonalnie zarządzaną kuratelę sądową.
Gerald Hinzman ze Stanów Zjednoczonych w swoim wystąpieniu „System zwalniania skazanych z zakładów karnych i ich adaptacja w warunkach wolnościowych”, przedstawił założenia programów skierowanych do skazanych opuszczających zakłady karne. G. Hinzman zauważył, że aby efektywnie wykorzystywać czas pobytu podopiecznych w zakładach karnych, istotnym jest koncentrowanie się na powrocie osadzonych do społeczeństwa. Działania wychowawcze, terapeutyczne i pomocowe, muszą mieć zorganizowany charakter. G. Hinzman postuluje realizowanie w praktyce tylko wysoce zintegrowanych projektów, charakteryzujących się wysokim wsparciem grup prospołecznych, w których wszyscy uczestnicy będą traktowani jako partnerzy. Szczególnie istotnym dla skuteczności podejmowanych działań, jest konsekwencja w realizowaniu założeń, kreatywność uczestników procesu wychowawczego, racjonalne wydawanie środków i wypracowanie dobrego przywództwa.
David Thomas z Wielkiej Brytanii w referacie zatytułowanym „ Efekty wprowadzania nowej ustawy o służbie kuratorskiej – praktyczne zmiany” skoncentrował się na analizie wprowadzanych zmian w brytyjskim systemie probacji. Referat D. Thomasa, był swego rodzaju kontynuacją jego zeszłorocznego wystąpienia. Przekazane przez autora spostrzeżenia, pozwalają zainteresowanym uczestnikom konferencji obserwować kierunek zmian, w jakim podąża kuratela w Wielkiej Brytanii.
Pierwszy dzień konferencji zakończyły pytania do referentów, które przyczyniły się do zawiązania ciekawej dyskusji na temat różnic i podobieństw pomiędzy systemami probacji w różnych krajach.
Drugi dzień konferencji rozpoczął referat Prof. Piotra Stępniaka z UAM w Poznaniu pt. „Probacja – pomiędzy modelem idealnym a realiami społecznymi”. Profesor przedstawił w swoim wystąpieniu źródła probacji i genezę prac nad kształtem kurateli sądowej w Polsce. P. Stępniak przypomniał koncepcję w pełni niezależnej kurateli, która miała stanowić samodzielny departament probacji. Profesor należy już od wielu lat do zdecydowanych zwolenników funkcjonowania w Polsce maksymalnie autonomicznej kurateli sądowej, czego dawał wyraz nie tylko podczas tegorocznego wystąpienia, ale przede wszystkim w wielu publikacjach.
Donald Evans z Kanady, zwrócił w swoim wystąpieniu uwagę na bardzo istotny aspekt pracy kuratorów związany ze współpracą z policją. Tytuł wystąpienia „Współpraca kuratorów zawodowych z policją – efekty w praktyce”, świadomie nawiązywał do praktycznego wymiaru podejmowanych wspólnie działań, przez kuratorów i policjantów w środowisku podopiecznych. D. Evans zauważył, że aktywność kuratorów i policjantów, powinna opierać się na zasadzie partnerstwa, wzmocnionej działaniami zintegrowanymi, będących bardzo często owocami lokalnych eksperymentów.
Małgorzata Węgrzyn, reprezentująca na konferencji służby socjalne, scharakteryzowała w swoim wystąpieniu zadania pomocy społecznej w readaptacji społecznej skazanych, akcentując konieczność współpracy pomiędzy MOPS a kuratorami zawodowymi.
Płk Włodzimierz Kosterkiewicz w interesującym wystąpieniu pt. „Zadania służby więziennej w systemie zwolnieniowym skazanych – stan obecny – perspektywy”, przedstawił strukturę i typy zakładów karnych, akcentując istotną rolę, jaka przypada oddziałom terapeutycznym w pracy z uzależnionymi odbywającymi kary pozbawienia wolności. W. Kosterkiewicz przypomniał, że jednym z głównych problemów polskiego więziennictwa pozostaje brak pracy dla osadzonych.
Drugi dzień konferencji zakończyło walne zgromadzenie członków Wielkopolskiego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych, podczas którego udzielono absolutorium zarządowi za 2005r., przyjmując główne założenia działalności Stowarzyszenia w 2006r.
Trzeci dzień konferencji rozpoczęła referatem nadkomisarz Beata Krzeszewska, dokonując analizy współpracy pomiędzy policją a kuratorami sądowymi, zwracając uwagę na główne trudności i problemy, których znaczna część uczestników konferencji, doświadcza w swojej codziennej pracy.
Sędzia Piotr Hejduk w wystąpieniu „System zwalniania skazanych z zakładu karnego w polskim prawie karnym – stan obecny i perspektywy”, skoncentrował się na przedstawieniu obowiązującego w Polsce stanu prawnego, związanego ze zwalnianiem skazanych z zakładów karnych. Wystąpienie Sędziego nawiązywało do wcześniejszych, już kilkukrotnych wystąpień, które na przestrzeni lat są przyjmowane niezmiennie z dużym zainteresowaniem przez uczestników konferencji, pozwalając zapoznać się z dokonywanymi zmianami w obowiązującym stanie prawnym.
Sędzia Magdalena Kociarska w swoim wystąpieniu skoncentrowała się na specyfice nadzoru sądu i kuratora nad nieletnimi, przedstawiając kompetencje sądu rodzinnego, a także rolę i zadania kuratora rodzinnego w pracy z nieletnim, który opuścił zakład poprawczy.
Podsumowania konferencji dokonał profesor Piotr Stępniak z UAM w Poznaniu, wskazując na oryginalny charakter tego wydarzenia w ramach, którego spotykają się przedstawiciele świata nauki i praktycy probacji, aby wspólnie dokonywać oceny stany aktualnego i zgłaszać postulaty zmian, które w przyszłości mogą znacznie wzbogacić rodzimą probację. P. Stępniak podziękował gościom zagranicznym, wyrażając chęć kontynuowania podjętych na konferencji wątków w przyszłości, chociażby w ramach wspólnych projektów badawczych.
Uroczystego zakończenia konferencji dokonał Prezes WSKS Piotr Burczyk, dziękując gościom z zagranicy i wszystkim zaangażowanym w organizację tego wyjątkowego przedsięwzięcia.
Kolejna, zakończona międzynarodowa konferencja w Unieściu to bardzo istotne wydarzenie, miejsce spotkania świata nauki i praktyki resocjalizacji, to także miejsce gdzie istnieje możliwość bezpośredniej wymiany doświadczeń z gośćmi z innych krajów. Tegoroczną konferencję charakteryzował wysoki poziom profesjonalizmu, zarówno w sferze organizacji przedsięwzięcia, jak i niezmiernie atrakcyjnego poziomu merytorycznego wystąpień. Wydaje się, że aktualnie konferencje w Unieściu, są jednymi z najważniejszych i oryginalnych przedsięwzięć, których celem jest propagowanie wiedzy o probacji i dbałość o profesjonalizm służby kuratorskiej w Polsce.