Miałam ogromną przyjemność brać udział w konferencji na temat Kuratela sądowa w zapobieganiu przestępczości i patologii społecznej w środowisku lokalnym, zorganizowanej w Pile, od 12 do 14 maja 2008 roku, przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Kuratorów Sądowych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Sąd Okręgowy w Poznaniu oraz Radę Terenową ds. Readaptacji Skazanych Województwa Wielkopolskiego. Konferencji patronował Minister Sprawiedliwości i Prezydent Miasta Piły. Jechałam tam z mieszanymi uczuciami, sądząc, że będzie to kolejna nasiadówka, którą jak zwykle zdominują narzekania na kuratelę i kuratorów, co w polskich warunkach staje się normą. Muszę przyznać, że byłam mile zaskoczona.
Po raz pierwszy, bez zbędnych emocji, mówiono o pracy kuratorów sądowych w środowisku lokalnym, ich roli i znaczeniu. W mojej ocenie, wszystkie prezentowane referaty były na bardzo wysokim, merytorycznym poziomie. „Świat naukowy”, a byli wśród nich znamienici goście m.in. prof. Henryk Machel z Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Andrzej Bałandynowicz z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Marek Konopczyński z Pedagogium prof. Bronisław Urban z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie czy prof. Marek Heine z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu, prezentowali bardzo ciekawe referaty dotyczące pracy kuratorów i ich kompetencji. Wskazywano na rolę społeczności lokalnej jako płaszczyźnie oddziaływań profilaktyczno-resocjalizacyjnych. Prezentowano aktualnie prowadzone badania na temat odporności psychicznej nieletnich pozostających pod nadzorem kuratora (dr R.Opora – UG) oraz czynników psychospołecznych warunkujących zachowania ryzykowne młodzieży gimnazjalnej (dr H.Kupiec – USz). Na szczególną uwagę zasługują studenci z Koła Naukowego Resocjalizacji „Dwa Światy” UAM, którzy w sposób bardzo rzeczowy, przedstawili aktualnie prowadzone badania na temat stygmatyzacji w środowisku, rodzin osób osadzonych w zakładach karnych.
Wskazywano również na możliwości i wykorzystanie w pracy resocjalizacyjnej różnych instytucji i stowarzyszeń. Pani Barbara Bojko-Kulpa ze Stowarzyszenia Pomocy Rodzinie Zagrożonej Patologią Społeczną „POSTIS” w Lublinie, w prezentacji multimedialnej, wskazała na pozytywną rolę jaką w środowisku spełnia Kuratorski Ośrodek Pracy z Młodzieżą, mówiła o możliwości wykorzystania funduszy unijnych do tworzenia nowych, tego typu placówek.
W konferencji brali czynny udział zaproszeni goście z Anglii, Australii, Francji, Kanady i Stanów Zjednoczonych. W swoich referatach mówili o aktualnym stanie probacji w ich Krajach, rozwiązaniach systemowych i pracy kuratorów. Z dumą muszę podkreślić, że praca polskich kuratorów, w porównaniu z pracą kuratorów w w/w państwach jest na dobrym poziomie. W kuluarach dopytywano nas o szczegóły rozwiązań organizacyjnych, podkreślano zaangażowanie w pracy pomocowej ukierunkowanej na dozorowanych.
Na szczególną uwagę zasługują również wystąpienia kuratorów: Anny Mulińskiej z Sądu Rejonowego w Gdańsku, która mówiła o pomocy osobom opuszczającym zakłady karne i współpracy ze Stowarzyszeniami tj. „Agape” czy „Emaus”, Wojciecha Mroczkowskiego z Sądu Rejonowego w Poznaniu mówiącego o roli kuratora zawodowego w nadzorze nad realizacją kary ograniczenia wolności czy Jana Michalskiego z Sądu Rejonowego w Koninie, mówiącego o problemach przestępczości wśród młodzieży.
Wszystkim wystąpieniom przysłuchiwali się przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości: Pan Marek Motuk – Dyrektor Departamentu Wykonywania Orzeczeń i Probacji, Pan Krzysztof Mycka – Naczelnik Wydziału Probacji, Pani Sędzia Katarzyna Pawlicka. W ostatnim dniu Konferencję zaszczycił swoją obecnością Pan Marian Cichosz – Sekretarz Stanu, Wiceminister Sprawiedliwości. W swoim wystąpieniu podkreślił znaczenie probacji w polskim wymiarze sprawiedliwości i pozytywną rolę kuratorów w zapobieganiu przestępczości w środowisku lokalnym. Mówił również o konieczności wprowadzenia (kosmetycznych) zmian w ustawie o kuratorach sądowych, podkreślając jednak, że propozycje te będą szeroko konsultowane ze środowiskiem kuratorskim. Zapowiedział również, iż Ministerstwo dążyć będzie do całkowitego uzawodowienia kadry kuratorskiej. W kolejnych latach sukcesywnie będą zwiększane etaty na kuratorów zawodowych i ograniczanie środków na kuratorów społecznych. Bardzo pozytywnie odniósł się również do działalności Wielkopolskiego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych i podejmowanych przez Stowarzyszenie inicjatyw.
Z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że udział w konferencji nie był „czasem zmarnowanym na czcze gadanie”. Z niecierpliwością będę oczekiwała na publikację materiałów z Konferencji, którą to zapowiedział prof. Wiesław Ambrozik z UAM.